‘เสือ’ ได้รับการเคารพถึงกับมี ‘ศาลเจ้าพ่อเสือ’ ขึ้นหลายแห่ง  มีทั้งศาลเจ้าแบบจีนและศาลเจ้าพ่อแบบไทย บ้างมีตำนานเล่าว่าเป็นเสือจริงไม่ใช่คน แต่เมื่อตายกลายเป็นผีประจำถิ่น บ้างก็ว่าเป็นคนดุร้ายเมื่อสมัยมียังมีชีวิตอยู่ เมื่อตายก็ว่าวิญญาณไม่ได้หายไปไหน ยังคงป้วนเปี้ยนวนเวียนอยู่ในสถานที่จึงต้องสร้างศาลให้อยู่เป็นที่เป็นทาง ลูกหลานได้เซ่นไหว้ขอความคุ้มครอง  

การที่เสือไม่ใช่โจรธรรมดา หากแต่เป็นวีรบุรุษของประชาชนในท้องถิ่น  เสือมีภาพลักษณ์สูงเด่นกว่าข้าราชการ ข้าราชการเป็นผู้รับใช้รัฐส่วนกลาง ในขณะที่เสือเป็นความหวังของหมู่บ้าน การปราบปรามจึงต้องแยกเสืออกจากชาวบ้าน 

รศ. ศ. ดร. ในหมู่นักวิชาการอาจารย์มหาวิทยาลัยของประเทศไทยเวลานี้ด้วย)  

สุมาลี พันธุ์ยุรา. “พัฒนาการของอำนาจท้องถิ่นในบริเวณลุ่มแม่น้ำบางปะกงและชายฝั่งทะเลตะวันออก พ.

ไททานิคภาคนาซี : หนังชวนเชื่อ กับชะตากรรมเรือที่เลวร้ายกว่าเหตุการณ์แรก

ดังนั้น เสือคนสุดท้ายจริงๆ ควรจะเป็นตี๋ใหญ่ เด็กหนุ่มลูกชาวสวนจากราชบุรี ไม่ใช่เสือดำแห่งเมืองสุพรรณบุรี ยังไม่นับปัญหาที่หลวงพ่อเสือดำใช่เสือดำในตำนานจริงหรือไม่    

อย่างไรก็ตาม ประเด็นการหายไปของเสือนี้เป็นเรื่องใหญ่ที่สะท้อนความเปลี่ยนแปลงทางสังคมเศรษฐกิจและวัฒนธรรม เกินกว่าจะอธิบายว่าเป็นเพราะใครคนใดคนหนึ่ง คำอธิบายที่เป็นวิชาการแต่คนมักไม่รู้ไม่สนใจนั้นก็พอมีอยู่บ้าง อย่างเช่นในวิทยานิพนธ์ของสุมาลี พันธุ์ยุรา และศิริวรรณ ลาภสัมบูรนานนท์ รุ่นพี่ทั้งสองท่านของผู้เขียนนี้มีอาจารย์ที่ปรึกษาคนเดียวกันคือ อาจารย์ฉลอง (ฉลอง สุนทรวาณิชย์)

เหตุผลที่เล่าเรื่องย่อทั้งสองภาคก่อนหน้ามาเสียยืดยาวเช่นนี้ ก็เพราะหนังภาคก่อนล้วนแล้วแต่มีบทบาทในภาคสาม เสียจนเชื่อว่าหากได้ดูสองภาคก่อนหน้าแล้วมาดูภาคสามด้วย ก็น่าจะกำซาบอรรถรสในการ ‘ทิ้งทวน’ ของไตรภาคขุนพันธ์และผู้กำกับได้เป็นอย่างดี (กระนั้น แม้ผู้อ่านจะยังไม่เคยดูสองภาคก่อนหน้าและข้ามมาดูภาคสามเลย อรรถรสดังกล่าวก็ไม่ได้ลดลงสักกี่มากน้อย เพราะลำพังหนังภาคสามก็ทำงานได้หมดจดในตัวของมันเองอยู่แล้ว ดังที่จะเล่าต่อไปนี้)

แต่ในยุคหลังจากขุนพันธ์เกษียณอายุราชการไปแล้วก็ยังมีข้อมูลอีกมากที่แสดงถึงความไม่ได้เป็นประเทศปลอดโจรผู้ร้ายของสยามเมืองยิ้มแต่ประการใด เพียงแต่โจรเหล่านั้นไม่เรียกตัวเองหรือไม่ได้รับการอวยจากผู้คนว่า ‘เสือ’ เหมือนดังในอดีต 

ในชุดเจ้าพิธีกรรมในวัดพระมหาธาตุวรมหาวิหาร จังหวัดนครศรีธรรมราช

ต.อ.หลวงอดุลเดชจรัส อธิบดีกรมตำรวจ ยังเชื่อมั่นว่าขุนพันธ์ฯ เป็นคนดี จึงโทรเลขให้ไปพบด่วนและแต่งตั้งให้ไปดำรงตำแหน่งผู้กำกับการตำรวจภูธร จังหวัดกำแพงเพชร

ที่สำคัญตำรวจยังเป็นหน่วยงานที่พัฒนามาจากการรับลูกหลานคนชนบทเข้ามาจับอาวุธอีกด้วย หลังจากนั้นมา ‘ตำรวจปราบโจร’ ก็คือลูกหลานคนชนบทปะทะกับคนชนบทด้วยกัน แต่เป็นคนที่ถูกตัดขาดสายสัมพันธ์เครือญาติ  ต้องมาห่ำหั่นกันเอง เป็นศึกระหว่าง ‘ตัวแทนของหมู่บ้านหนึ่ง’ กับ ‘ตัวแทนของอีกหมู่บ้าน’  ไม่ใช่ตัวแทนคนชนบทกับคนของส่วนกลางเหมือนอย่างในอดีตก่อนหน้า  

รางวัลกำกับศิลป์ยอดเยี่ยม click here เสนอชื่อเข้าชิง

แม้ อนันดา เอเวอร์ริ่งแฮม จะเป็นนักแสดงแถวหน้าของเมืองไทยอยู่แล้ว แต่ในภาคนี้เป็นการการันตีได้ว่า เขาทำให้ขุนพันธ์กลายเป็นหนึ่งใน ‘บทอันน่าจดจำ’ ของเขา เพราะตัวละครนี้มีพัฒนาการที่น่าสนใจในทุกภาค